دسته بندی | علوم اجتماعی |
بازدید ها | 1 |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 99 کیلو بایت |
تعداد صفحات فایل | 48 |
بررسی میزان احساس امنیت اجتماعی زنان شهر مشهد در سال 86- 1385 و عوامل مؤثر بر آن
چکیده
موضوع این پژوهش بررسی میزان احساس امنیت اجتماعی زنان شهر مشهد در سال 1385 و عوامل مؤثر بر آن میباشد. جامعه آماری پژوهش زنان بالای 15 سال مناطق 12 گانه شهر مشهد بودهاست. تعداد نمونه این پژوهش 360 نفر به دست آمد و نمونهگیری به روش خوشهای چند مرحلهای انجام شد. احساس امنیت به معنای آرامش روحی و روانی در برابر خطرات و حوادثی است که در زندگی روزمره فرد را تهدید میکند. در این پژوهش میانگین احساس امنیت اجتماعی زنان شهر مشهد در یک طیف 5 قسمتی از یک تا پنج، 60/2 بوده است که از متوسط به پایین میباشد. در بررسی عوامل مؤثر در تحلیل رگرسیون چند متغیری مهمترین عوامل مؤثر به ترتیب اهمیت عبارت بودند از: «استفاده از وسایل ارتباط جمعی» با ضریب بتای 346/0، «نگرش به حجاب» با بتای36/0، «طراحی شهری» با ضریب بتای 298/0، و «تصور فرد از خود» با بتای 181/0 دارای تاثیر مثبت بوده اند و متغیر های «خانهدار بودن» با ضریب بتای 125/0- و «حمایت اجتماعی» با ضریب بتای 123/0 دارای رابطه معکوس با متغیر وابسته بوده اند. این عوامل توانستند 54/0 واریانس متغیر وابسته پژوهش را تبیین کنند.
ارتباط و کنش متقابلی که انسانها در یک زیست جمعی دارند به طور کلی در چهار حوزه اصلی زندگی صورت میگیرد که ایجاد و تداوم اینها زندگی بشری را میسازد؛ در اقتصاد، منابع مادی و زیستی و نحوه تولید آنها برای برآوردن نیازهای اساسی؛ در اجتماع، عناصر اجتماعی و شیوههای استمرار آن برای ادامه زندگی اشتراکی؛ در سیاست، واحدها و عناصر دولتی و نظامی برای ایجاد نظم، دفاع، امنیت و کنترل جامعه؛ در فرهنگ، عناصر فرهنگی و ارزشی و چگونگی تعریف پدیدههای اجتماعی و ارزیابی آنها برای حفظ، تقویت و تداوم باورها، زندگی انسانها را تحت شعاع خود گرفته است. به طور کلی میتوان گفت که انسان برای رهایی از تنهایی، ترس و دلهره و رسیدن به آسایش و امنیت، زندگی جمعی و الزامات آن را (تعامل در چهار حوزه) انتخاب نموده است. بدون شک احساس امنیت مقدمه لازم برای حیات هر نظام سیاسی و اجتماعی است و دولتهای وقت و امکانات وسیعی را برای تأمین آن مصرف میکنند. مقوله احساس امنیت به مثابه یک آرمان و واقعیت به عنوان یکی از حقوق اساسی مردم مطرح است و در نهایت رهآورد مجموعهای از تعاملات و نیز تعاون و سازگاری بین اجزاء مختلف نظام اجتماعی میباشد. امروزه که زنان همپای مردان به کار و فعالیت میپردازند و شاید بیشترین وقت خود را در خارج از خانه میگذرانند، در نتیجه امکان اینکه با آسیبهای اجتماعی روبرو شوند افزایش یافته است. امروزه هر چند داشتن امنیت اجتماعی به زنان محدود نمیشود و مردان نیز باید این حق را داشته باشند که در رفاه و آسایش به امور روزمره خود بپردازند، اما امنیت زنان بیشتر مورد تهدید قرار میگیرد تا مردان. لذا توجه به احساس امنیت زنان روز به روز بیشتر احساس میشود. احساس ناامنی زنان معمولاً در شهرهای بزرگ که شبکه تعاملات اجتماعی گستردهتر است بیشتر محسوس میباشد تا شهرهای کوچکتر که بافتهای سنتی و هنجارهای اجتماعی محدودیت کافی را برای مقابله با ناامنی ایجاد مینمایند. در چنین شرایطی و با توجه به اینکه شهر مشهد نیز یکی از شهرهای بزرگ کشور میباشد میتوان گفت که تأمین امنیت زنان میتواند به عنوان یک مسأله اجتماعی مطرح باشد که نیاز به بررسی میدانی دارد.
بیان مسئله
همانگونه که بیان کردیم موضوع رساله حاضر به بررسی وضعیت احساس امنیت اجتماعی زنان شهر مشهد میپردازد. امنیت اجتماعی به قلمروهایی از حریم افراد مربوط میشود که در ارتباط با دیگر افراد جامعه، سازمانها و دولت میباشد. اکثر افراد جامعه به طور مستمر و در طول زندگی روزمره با این قلمروها روبه رو میشوند و زندگی آنها مستلزم ارتباط در این قلمروهاست. همه جوامع یکسری نیازهای اساسی دارند که معمولاً مشترک است. مانند غذا، خوراک، امنیت، عشق و ... مسلم است که امنیت اجتماعی هر جامعه یکی از نیازهای اساسی میباشد. امنیت در مفهوم عینی آن اندازهگیری فقدان و تهدید علیه ارزشها است، در مفهوم ذهنی آن فقدان احساس ترس از اینکه چنین ارزشهایی مورد حمله قرار خواهد گرفت(مولر، 2000: 1)[1]. امنیت اجتماعی توانایی جامعه در دفاع از خصوصیات و ویژگیهای اساسی خود در برابر تغییرات و تهدیدات واقعی و احتمالی است. عدم امنیت اجتماعی زمانی مطرح میشود که جوامع احساس میکنند هویتشان در خطر است. در یک پیمایش ملی نتایج احساس امنیت اجتماعی برای کل کشور نشان میدهد که 52٪ افراد دارای احساس امنیت اجتماعی زیاد، 27٪ متوسط و 21٪ دارای بیامنیتی اجتماعی هستند. این میزان برای استان خراسان بدینگونه است که 6/43٪ افراد دارای احساس امنیت اجتماعی زیاد، 2/32٪ امنیت متوسط و 2/24٪ احساس بیامنیتی اجتماعی میکنند. ملاحظه میشود که این کمتر از میانگین احساس امنیت اجتماعی کل کشور است. هم چنین یکی دیگر از نتایج این تحقیق این است که 21٪ افراد احساس ناامنی را کم اهمیت و حدود نیمی (56٪) احساس امنیت را مشکل اصلی تلقی مینمایند (عظیمی هاشمی، 1384: 190) لذا میتوان گفت که مسأله احساس امنیت برای شهروندان مشهد (به ویژه زنان) باید از اهمیت فوقالعادهای برخوردار باشد و نیاز به بررسیهای بیشتر در این زمینه وجود دارد.
در این تحقیق تلاش می شود که عوامل مؤثر بر تأمین امنیتی اجتماعی زنان و فقدان این عوامل باعث کاهش و یا عدم امنیت اجتماعی زنان، مورد بررسی و تبیین قرار گیرد.
اهمیت و ضرورت تحقیق
زنان نیمی از استعدادها و نیروی بالقوه جامعه میباشند و نبود آنها در موقعیتهای کلیدی، برای جامعه یک فقدان تأسفبار است. مسائل زنان باید در بحثهای روزمره و تصمیمگیریهای فنی مطرح شود و به همین منظور بایستی برابری فرصت در آموزش و تحقیق، در محیط کار و در همه مشاغل مربوط به شهر و برنامهریزی، فضای شهری، مسکن، تحرک و تردد امنیت فراهم گردد (زنجانیزاده، 1380: 607).
امنیت اجتماعی و تحرک، عناصر کلیدی برای تغییرات به شمار میآیند. هر زن به ویژه زنان تنها یا فقیر میبایست به وسایل حمل و نقل عمومی دسترسی داشته باشند تا به راحتی و آزادانه جابه جا شوند و از مواهب زندگی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در شهر بهرهمند گردند. زنان همانند مردان در شهر دارای حقوق میباشند و امنیت در شب و روز وقتی کاملاً تضمین میشود که دیدگاه زنان مورد توجه قرار گیرد زیرا به هنگام خشونت و پرخاشگری، آنها هدف اولیه هستند و به همین منظور برنامهریزی شهری باید مورد تجدید نظر قرار گیرد. یک شهر امن امکان تحرک برای همه به ویژه برای زنان را فراهم میآورد و احساس امنیت در انسجام اجتماعی سهم بزرگی دارد (همان: 608).
امروزه، افراد جامعه خصوصاً در شهرهای بزرگ در معرض بیهنجاری، جرم، جنایت، فحشا، فقر، تضاد ارزشی، آوارگی، بیهویتی، یأس، پوچگرایی و خودخواهی هستند. باید دید که در این فضای ناامن اجتماعی، احساس امنیت اجتماعی چگونه فراهم میگردد. به نظر میرسد در کنار دولت، گروههای خودیاری، هویتهای گوناگون، خرده فرهنگها، افکار سنتی و … با تعریف و باز تعریف میتوانند امنیت اجتماعی را برای خودشان فراهم کنند. شهر مشهد نیز یکی از نمونههایی است که میتوان مسأله احساس امنیت اجتماعی را در آن مورد بررسی قرار داد. در شهری مانند مشهد که مفاهیم سنتی مورد بازبینی قرار گرفته است و خرده فرهنگهای مختلف از طریق مهاجرت به این شهر وارد شدهاند، باعث شده زنان تا حدودی مردسالاری را مورد چالش قرار دهند، یعنی دولت به تنهایی نمیتواند امنیت اجتماعی را برای جامعه فراهم نماید، به عبارت دیگر دولت با یک نظم هنجارمند بوروکراتیک امنیت اجتماعی را تأمین نمیکند، بلکه جامعه و گروههای مختلف اجتماعی میتوانند تا حدودی امنیت اجتماعی را برای خودشان تعریف و تأمین کنند. از طرف دیگر شهر مشهد یکی از شهرهای مذهبی بزرگ است که هر ساله پذیرای هزاران مسافر و زایر است. داشتن آرامش و احساس امنیت خواسته تمام مسافران این شهر است لذا تا زمانی که خود شهروندان این شهر احساس امنیت نکنند، ایجاد امنیت برای مسافران نیز با مشکل مواجه خواهد شد. لذا پرداختن به احساس امنیت اجتماعی زنان شهر مشهد میتواند راهگشای یافتن راهحلهایی برای ایجاد امنیت در جامعه باشد.
هدف کلی: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی میزان احساس امنیت اجتماعی زنان شهر مشهد به عنوان متغیر وابسته تحقیق میباشد.
بررسی عوامل مؤثر بر میزان احساس امنیت اجتماعی زنان شهر مشهد و شناسایی میزان اهمیت هر کدام از عوامل مؤثر بر احساس امنیت زنان به عنوان متغیرهای مستقل و در نهایت ارایه راهکارها و پیشنهادات برای افزایش میزان احساس امنیت اجتماعی زنان شهر مشهد، اهداف این تحقیق را تشکیل می دهند.
جهت دریافت فایل بررسی میزان احساس امنیت اجتماعی زنان شهر مشهد در سال 86- 1385 و عوامل مؤثر بر آن لطفا آن را خریداری نمایید